indjija.rs

Beška

Beška je drugo po veličini naselje u opštini Inđija. Locirano je u severnom delu opštine na krajnjim padinama Fruške gore, u blizini obale Dunava i auto-puta E-75. U neposrednoj blizini Beške je presek dva najvažnija evropska koridora koji prolaze kroz Srbiju - Dunava i auto-puta E-75 (koridori VII i X). Pored Beške prolaze i regionalni put i elektrifikovana železnička pruga na relaciji Novi Sad – Beograd. Beška je od Novog Sada, glavnog grada AP Vojvodine, udaljena 28 km a od Beograda, glavnog grada Republike Srbije, 56 km autoputem.

Prema poslednjem popisu stanovništva, u Beški živi nešto više od 6.000 ljudi. Ono što je posebno zanimljivo jeste da čak 40% njenih žitelja radi i privremeno živi u Beogradu ili Novom Sadu, dok se ostali deo stanovništa pretežno bavi poljoprivredom i vinogradarstvom. Srbi danas predstavljaju značajnu većinu stanovnika (oko 76%), dok Hrvati i Mađari čine većinu preostalog dela stanovništva.

Istorija

O poreklu imena Beške postoji nekoliko različitih tumačenja. Do danas nije tačno utvrđeno odakle ono potiče i šta znači. Uglavnom su se sve te teorije bazirale na pretpostavci da je reč „beška“ turskog porekla i da označava ili kolevku (bešiku), ili bešiku ribe, ili pak da je kovanica dve turske reči: beş i kaya, što znači pet i kamen, odnosno peti kamen, tj. peta stanica ili odredište u vojnoj ili nekoj drugoj terminologiji.

Međutim, sve te teorije o turskom poreklu imena Beške gube na smislu činjenicom da je taj toponim postojao i pre dolaska Turaka u ove krajeve. Ime Beška nose ostrvo i manastir na Skadarskom jezeru koji potiču iz XIV veka. Manastir je zadužbina despotice Jelene, kćerke kneza Lazara, što je zapisano na ktitorskom natpisu iz 1438. godine.

Prema tumačenju istaknutog istoričara-turkologa Olge Zirojević,  „beška” je verovatno stara slovenska reč koja je postepeno u savremenom govoru izgubila prvobitno značenje. Ime „Beška” se u većini slučajeva javlja kao hidronim, odnosno vezano je za blizinu vode, pa se pretpostavlja da je ta reč imala veze sa zdravljem, odnosno da je tim imenom označavano mesto koje je bilo zdravo za život ili gde je bio izvor zdrave vode.

Na osnovu navedenog, jasno je da je Beška srednjovekovno mesto, nastalo u vreme naseljavanja Slovena u ove krajeve. Kada je to tačno bilo, teško je utvrditi. Prvi podaci o mestu Beška datiraju iz 1546. godine, kada je ona bila, kao i sva ostala sremska mesta, u sastavu Otomanskog carstva.

Sve do 1960. godine Beška je imala status opštinskog mesta. Zatim je dve godine bila u sremskokarlovačkoj opštini, da bi od 1. januara 1962. godine ušla u sastav opštine Inđija.

Turizam i kultura

Na tri kilometra od Beške protiče reka Dunav. Desna obala Dunava je urbanizovana i povezana sa naseljem asfaltnim putem. Leva obala Dunava je prava oaza nedirnute prirode sa velikim brojem bara i rukavaca Dunava. Ovaj jedinstveni prostor deo je zaštićene zone prirode „Koviljsko-petrovaradinski rit“. Tereni su idealni za eko-turizam, posmatranje ptica, lov i ribolov. Zahvaljujući prelepom prirodnom ambijentu uz obalu Dunava i prijatnim ugostiteljskim objektima, Beška je postala privlačno mesto za ljubitelje prirode i ribljih specijaliteta. Na obali Dunava, na mestu gde se danas nalazi Beščanski most, nalazi se Kalakača - značajan arheološki lokalitet iz starijeg gvozdenog doba.

U Beški se svake godine održava nekoliko značajnih manifestacija koje imaju tradicionalni karakter.

Klub za nautiku i sportove na vodi „Beška” organizuje svake prve subote u junu fotosafari za novinare, fotoreportere i TV snimatelje. Manifestacija obuhvata vožnju čamcima po rukavcima Dunava, obilazak bara i posetu staništima ptica.

„Zavičajni susreti“ se održavaju svake godine poslednjeg vikenda u maju u organizaciji Zavičajnog društva „Stara Beška“. Tada u Bešku organizovano dolaze podunavski Nemci (Švabe), bivši stanovnici Beške i njihovi potomci i rođaci. Od 2005. godine, povodom njihove posete, u Beški se organizuju kulturno-istorijska predavanja, izložbe, promocije knjiga, obilazak obale Dunava kao i okolnih turističkih destinacija.

Pored ovih, tu su još i „Beščanska gitarijada“, „Zlatni kotlić“, „Duhovski dani“ i dr.

Poznati Beščani koji su ostavili traga u javnom i kulturnom životu našeg naroda su slikarka Danica Jovanović, narodni heroj Nikola Grulović, pesnik Veljko Vukmanović i Miro Stefanović, slikar i karikaturista.

Više o Beški možete saznati na zvaničnoj veb-prezentaciji ovog naselja na Beska.rs.

Most BeškaObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod BeškeObala Dunava kod Beške